Odkopanie i izolacja fundamentów czyli ocieplanie starego domu

Photo of author
Autor: Łukasz Pietrucha

Budownictwo to moja pasja.  

 

 

 

 

 

Starsze budynki bardzo często nie były wcale izolowane termicznie, a ich izolacja przeciwwilgociowa pozostawia wiele do życzenia. Kupując taki dom, warto zastanowić się nad odkopaniem fundamentów i zabezpieczeniem go przed zimnem i wilgocią. Jak to zrobić i ile to kosztuje? Postaram się odpowiedzieć na te pytania!

Jak dawniej wykonywana była izolacja fundamentów?

W starszych budynkach fundament pełnił głównie funkcję nośną i choć był zabezpieczany przeciwwilgociowo, izolacja termiczna była całkowicie pomijana. Technologia umożliwiająca zabezpieczenie termiczne zaczęła pojawiać się dopiero w drugiej połowie XX wieku, a powszechnie zaczęto ją stosować znacznie później.

Jeszcze całkiem niedaleka przeszłość to całkowity brak świadomości energetycznej, ale tak naprawdę głównym problemem było coś innego – brak odpowiednich materiałów. Styropian, piankę poliuretanową czy XPS zaczęto stosować całkiem niedawno.

Jeśli chodzi o izolację przeciwwilgociową, to była ona wykonywana ze smoły i lepiku, które nanoszono ręcznie. Była to bardzo skuteczna izolacja, ale nie tak trwała, jak dzisiejsze technologie. Jednym z popularniejszych materiałów hydroizolacyjnych były też papy na lepiku, które układano jeszcze w ubiegłym stuleciu.

Jak w praktyce wygląda odkopanie fundamentów?

Zanim zaczniemy odkopywać fundament, powinniśmy zlecić wykonanie ekspertyzy konstrukcyjnej. Pozwala ona określić stan budynku i wskazuje zagrożenia, które mogą powstać w trakcie prac związanych z przygotowaniem dodatkowej izolacji.

O ile prace przy izolacji w nowych domach wykonuje się na całkowicie odsłoniętych fundamentach, w przypadku starszych budynków cały proces wygląda inaczej.

Nie można odkopać całego fundamentu domu, bo groziłoby to uszkodzeniami konstrukcji. Całość podzielona jest więc na małe etapy – jednorazowo odkopuje się nie więcej jak 1-2 metry i na takim odcinku przeprowadzane są wszelkie prace.

Odkopywanie przeważnie wykonywane jest ręcznie, bo użycie ciężkiego sprzętu w przypadku starszych budynków może dodatkowo narażać je na uszkodzenia. Można więc wykorzystać łopaty, szpadle i kilofy. Wcześniej należy zdemontować wszelkie ścieżki i opaski zasłaniające fundament.

Hydroizolacja fundamentów w starym domu

Ocieplenie fundamentów jest bardzo ważne, ale zanim się nim zajmiemy, warto skupić się na hydroizolacji. Będzie ona zapobiegać przedostawaniu się wody w ścianę fundamentową i znacznie zmniejszy ryzyko kapilarnego podciągania wilgoci do wyższych partii budynku.

Jak wygląda ten proces? Do tego celu wykorzystuje się specjalne masy polimerowe lub bitumiczne. Czasami stosuje się też zaprawy wodoszczelne. W przypadku starych domów ważne jest staranne oczyszczenie ścian oraz ich zagruntowanie. Bardzo często konieczne jest wyrównanie podłoża. Gdy wszystko jest już przygotowane, nakłada się wspomniane masy na fundament. Ważne, by izolacja pionowa została połączona z izolacją pozioma na ławie (o ile taka była wykonana).

Termoizolacja fundamentów w starym domu

Ocieplenie fundamentu pozwoli nam ograniczyć straty ciepła. Jeśli wykonaliśmy już izolację przeciwwilgociową, pozostaje wybrać odpowiedni materiał i zabezpieczyć termicznie nasz dom. Do tego celu można wykorzystać specjalny styropian fundamentowy lub styrodur ekstrudowany XPS (jest on zdecydowanie twardszy i lepiej sprawdza się pod ziemią). Termoizolację przyklejamy specjalnym klejem (bitumicznym lub poliuretanowym).

Ostatnim krokiem jest zabezpieczenie ocieplenia fundamentu folią kubełkową. Warto ją jednak stosować tylko w sytuacji, gdy mamy do czynienia z gruntem o dobrej przepuszczalności lub dookoła domu wykonano drenaż opaskowy.

Jak głęboko ocieplać fundament w starym domu?

Choć dawniej przeważała opinia, że ocieplenie można wykonać na głębokość około 50 cm, teraz termoizolacja przyklejana jest do samej ławy fundamentowej. Ważne, by izolacja termiczna części podziemnej stykała się z termoizolacją części nadziemnej budynku. W przeciwnym wypadku powstaną mostki termiczne, którymi ciepło w dalszym ciągu będzie uciekać na zewnątrz.

Grubość ocieplenia w przypadku starych fundamentów wynosi przeważnie 10-15 cm i wydaje się, że jest to wystarczająca warstwa, by zapobiec przemarzaniu fundamentu. Nieco grubsza może być wykonana w sytuacji, gdy dom jest podpiwniczony. Dodam tylko, że w przypadku takich domów możliwe jest wykonanie ocieplenia piwnicy od środka, ale nie jest to rozwiązanie optymalne, bo nie zabezpiecza fundamentu przed stratami ciepła od zewnątrz.

Jakie są najczęstsze błędy przy ocieplaniu fundamentów?

Najpoważniejszym błędem, jaki możemy popełnić, jest niewykonanie ekspertyzy technicznej. Tak naprawdę dopiero ten dokument odpowie na pytaniem czy możemy przeprowadzić termoizolację fundamentów bez narażania budynku na uszkodzenia.

Bardzo częstym błędem jest też niestaranne oczyszczenie ściany fundamentowej, a ta po odkopaniu jest brudna, często przerośnięta korzeniami. Należy ją starannie oczyścić, a następnie zagruntować, bo w przeciwnym razie cała praca pójdzie na marne.

Nie można też zapomnieć o hydroizolacji, samo ocieplenie jest ważne, ale mokry mur traci zdecydowanie więcej ciepła. Nie warto więc z niej rezygnować.